Σύγχρονες Τεχνικές Μαστεκτομής 

Οι πιο σύγχρονες τεχνικές χειρουργικής μαστεκτομής για περιπτώσεις καρκίνου του μαστού και για προφυλακτική μαστεκτομή λόγω γονιδιακών μεταλλάξεων είναι οι ακόλουθες: 

Μαστεκτομή με διατήρηση δέρματος και θηλής – άλω θηλαίας, αφαίρεση μόνο του μαζικού αδένα και ταυτόχρονη αποκατάσταση

Μαστεκτομή Nipple Sparing Mastectomy (NSM) με άμεση αποκατάσταση  και διατήρηση της θηλής και άλω θηλαίας

Στη συγκεκριμένη τεχνική μαστεκτομής διατηρείται το δέρμα και η θηλή εφόσον γίνει κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ταχεία βιοψία οπισθοθηλαία για να βεβαιωθούμε ότι η θηλή είναι ελεύθερη από τη νόσο. Η μαστεκτομή πραγματοποιείται μέσω μιας πολύ μικρής τομής, όπως για παράδειγμα στην υπομάστια πτυχή και από αυτή την τομή αφαιρείται μαζικά ο μαστικός αδένας. Η αποκατάσταση γίνεται άμεσα με τη χρήση των πιο εξελιγμένων και μονίμων ενθεμάτων μαστού άνω (προθωρακική αποκατάσταση) ή κάτω από τον μείζονα θωρακικό μυ. Η τεχνική ενδείκνυται για γυναίκες με μικρού ή μεσαίου μεγέθους μαστούς, απαιτεί νοσηλεία δύο ημερών και εκτελείται υπό γενική αναισθησία από εξειδικευμένη ομάδα χειρουργών μαστού.

Μαστεκτομή Skin Sparing Mastectomy με άμεση αποκατάσταση και διατήρηση της θηλής και άλω θηλαίας

Την ημέρα του χειρουργείου μαστεκτομής πραγματοποιείται ο προεγχειρητικός σχεδιασμός.  Στη συγκεκριμένη τεχνική είναι απαραίτητη η αποεπιθηλιοποίηση του κατώτερου πόλου του μαστού και το δέρμα που παραμένει καλύπτει το μόνιμο ένθεμα. Το μόνιμο ένθεμα μπορεί να τοποθετηθεί πάνω από τον μείζονα θωρακικό μυ (προθωρακική αποκατάσταση ) ή κάτω από τον μείζονα θωρακικό μυ. Σε αυτή την περίπτωση διατηρείται η θηλή και άλω θηλαία  εφόσον γίνει κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ταχεία βιοψία οπισθοθηλαία για να βεβαιωθούμε ότι η θηλή είναι ελεύθερη από τη νόσο. 

Ένδειξη για την εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνικής έχει ο μεγάλος σε μέγεθος μαστός καθώς και ο μαστός με βαθμό πτώσης.  Η τομή είναι η ίδια μίας μειωτικής πλαστικής, (μαστοπηξίας). Απαιτεί νοσηλεία δυο ημερών και πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία. Η επέμβαση πραγματοποιείται από ομάδα χειρουργών μαστού με εξειδίκευση στην επανορθωτική αποκατάσταση μαστού. 

Μαστεκτομή με άμεση αποκατάσταση με χρήση ενθεμάτων πολυουρεθάνης

Η σύγχρονη αγορά προσφέρει μια εξαιρετικά ευρεία ποικιλία ενθεμάτων, σχεδιασμένων για αποκατάσταση μαστού μετά από μαστεκτομή. Οι συνδυασμοί μεγέθους, όγκου και προβολής είναι σχεδόν απεριόριστοι, δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε ασθενή να επιτύχει ένα απόλυτα εξατομικευμένο και φυσικό αισθητικό αποτέλεσμα. Ανάμεσα στις διαθέσιμες επιλογές ξεχωρίζουν τα ειδικά ενθέματα με εξωτερική επικάλυψη πολυουρεθάνης, τα οποία προσφέρουν επιπλέον σταθερότητα και μειωμένο κίνδυνο μετατόπισης, αποτελώντας μια ιδανική λύση για πολλές περιπτώσεις αποκατάστασης μετά από μαστεκτομή.

Τι είναι τα ενθέματα πολυουρεθάνης;

Τα ενθέματα πολυουρεθάνης είναι ενθέματα σιλικόνης που καλύπτονται με αφρό μικροπολυουρεθάνης. Με την πάροδο του χρόνου, ο αφρός αυτός ενσωματώνεται στον περιβάλλοντα ιστό, αποφεύγοντας πιθανές μυϊκές συσπάσεις. Οι μυϊκές συσπάσεις είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν μετά από μια αυξητική ή επανορθωτική αποκατάσταση μαστών και το οποίο υποχρεώνει, στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, σε μια δεύτερη επέμβαση για την αντικατάσταση των ενθεμάτων με νέα ενθέματα. 

Αυτά τα ενθέματα χρησιμοποιούνται ευρέως στην Ιταλία και τη Λατινική Αμερική, με ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα τόσο ως προς την ασφάλεια όσο και την ανθεκτικότητά τους. Στην Ιταλία, πρωτοπόρος στην εφαρμογή αυτής της τεχνικής είναι ο Prof. Roy De Vita, ο οποίος συνεργάστηκε για πολλά χρόνια με τη Δρ. Ιωάννα Γαλανού, Χειρουργός Μαστού – Μαστολόγος , στη Breast Unit που διευθύνει στη Ρώμη. Για τον λόγο αυτό, τα συγκεκριμένα ενθέματα επιλέγονται συχνά για την αντιμετώπιση επιπλοκών που προκύπτουν από αυξητική ή ανόρθωση στήθους, καθώς και για επεμβάσεις αποκατάστασης μετά από μαστεκτομή λόγω ογκολογικών παθήσεων ή σε περιπτώσεις ιδιαίτερα πολύπλοκων και ευαίσθητων χειρουργείων. Η επιλογή αυτών ή άλλων τύπων ενθεμάτων εξαρτάται από την τεχνογνωσία και την εμπειρία του εκάστοτε χειρουργού σε επεμβάσεις επανορθωτικής αποκατάστασης.

Οι δύο πιο δημοφιλείς εταιρείες που παράγουν αυτόν τον τύπο ενθέματος με επικάλυψη πολυουρεθάνης είναι η βραζιλιάνικη Silimed και η γερμανική Polytech. Η τελευταία διατίθεται στην ευρωπαϊκή αγορά εδώ και περισσότερα από δέκα χρόνια και έχει καθιερωθεί ως σημείο αναφοράς για την ποιότητα των προϊόντων της.

Πλεονεκτήματα πολυουρεθάνης

Όπως έχουμε δει, η ιδιαίτερη συνοχή της πολυουρεθάνης προσφέρει το σημαντικό πλεονέκτημα της ελαχιστοποίησης της πιθανότητας εμφάνισης «καψικής σύσπασης» — μιας ανεπιθύμητης αντίδρασης που προκαλείται από την υπερβολική σκλήρυνση του ινώδους ιστού (κάψας) που σχηματίζεται γύρω από το ένθεμα μετά την τοποθέτησή του. Αυτή η προστατευτική δράση οφείλεται στο ότι η πολυουρεθάνη προσκολλάται καλύτερα στους γύρω ιστούς σε σύγκριση με τα συμβατικά ενθέματα σιλικόνης. Χάρη σε αυτό το χαρακτηριστικό, τα ενθέματα με επικάλυψη πολυουρεθάνης θεωρούνται ιδιαίτερα κατάλληλα και για δευτερογενείς επεμβάσεις, ειδικά σε περιπτώσεις σοβαρής καψικής σύσπασης.

Μαστεκτομή με αποκατάσταση μέσω χρήσης πλεγμάτων

Τα πλέγματα που χρησιμοποιούνται στην αποκατάσταση μετά από μαστεκτομή μπορεί να είναι είτε συνθετικά είτε βιολογικής προέλευσης (χοριακά). Λειτουργούν ως “επεκτάσεις” του μείζονα θωρακικού μυός, και εφαρμόζονται σε επιλεγμένες περιπτώσεις, συχνά και σε άμεσες αποκαταστάσεις όπου διατηρούνται η θηλή και η θηλαία άλως.

Τα πλέγματα αξιοποιούνται επίσης σε προθωρακικές αποκαταστάσεις, στις οποίες το ένθεμα τοποθετείται επάνω από τον μείζονα θωρακικό μυ και καλύπτεται με πλέγμα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε λείο είτε nanotextured ένθεμα σιλικόνης, το οποίο περιβάλλεται πλήρως ή μερικώς από ADM (Acellular Dermal Matrix) ή απορροφήσιμο πλέγμα, δημιουργώντας ένα διαχωριστικό φραγμό ανάμεσα στο ένθεμα και τους ιστούς του μαστού.

Τα πλέγματα έχουν την ικανότητα να ενσωματώνονται με το δέρμα, συμβάλλοντας στην αύξηση του πάχους και του τροφισμού των ιστών. Η τεχνική αποκατάστασης με χρήση πλέγματος και ενθέματος εφαρμόζεται ευρέως διεθνώς, ιδίως σε περιπτώσεις άμεσης αποκατάστασης μετά από Μαστεκτομή Skin-Sparing Mastectomy (SSM).

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της αποκατάστασης με πλέγμα και ένθεμα

Τα βασικά πλεονεκτήματα αυτής της τεχνικής περιλαμβάνουν:

• Δυνατότητα άμεσης τοποθέτησης ενθέματος.
• Απλή και γρήγορη διαμόρφωση της «τσέπης» για το ένθεμα.
• Ταχεία εκτέλεση της επέμβασης και μειωμένος χρόνος ανάρρωσης.
• Απουσία ουλών σε άλλες περιοχές του σώματος.
• Μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος στην περιοχή του ώμου.

Ωστόσο, η τεχνική αυτή συνοδεύεται και από ορισμένα μειονεκτήματα, όπως:

• Υψηλό κόστος.
• Κίνδυνος φλεγμονής, οιδήματος ή αλλεργικών αντιδράσεων.
  

   

Ενδείξεις και αντενδείξεις

Η συγκεκριμένη μέθοδος εφαρμόζεται κυρίως σε ασθενείς με μικρούς ή μεσαίους μαστούς, καθώς και σε περιπτώσεις μαστεκτομής σε μεγαλύτερους μαστούς.
Αντενδείκνυται σε ασθενείς με πολύ λεπτό δέρμα ή με αδενικό ιστό προσκολλημένο στο δέρμα, καθώς και σε ασθενείς που καπνίζουν έντονα.

Αποκατάσταση μετά από μαστεκτομή με χρήση αυτόλογων ιστών

Σε αυτή την τεχνική μαστεκτομής, η αποκατάσταση του μαστού πραγματοποιείται με τη χρήση ιστών από το ίδιο το σώμα της ασθενούς, που ονομάζονται κρημνοί. Οι συνηθέστερες περιοχές από τις οποίες λαμβάνονται οι κρημνοί είναι:

• Η πλάτη.
• Η κοιλιά.
• Ο μηρός ή οι γλουτοί.

Ενδείξεις για την τεχνική αυτή αποτελούν:

• Ασθενείς με πλεονάζον βάρος (υποδόριο λίπος).
• Ασθενείς που είχαν αποτυχημένη αποκατάσταση με ένθεμα.
• Μη καπνίστριες χωρίς αγγειακές παθήσεις.

Ριζική τροποποιημένη μαστεκτομή

Πρόκειται για την αφαίρεση ολόκληρου του μαστού και των λεμφαδένων της μασχάλης από τον χειρουργό, αφήνοντας όμως άθικτους τους μυς του θωρακικού τοιχώματος. 

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ ριζικής μαστεκτομής και τροποποιημένης ριζικής μαστεκτομής;

Η τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή (Modified Radical Mastectomy – MRM) αποτελεί χειρουργική θεραπευτική επιλογή για τον καρκίνο του μαστού.

Οι παραδοσιακές ριζικές μαστεκτομές (Halsted) γίνονται σπάνια σήμερα λόγω της επιτυχίας των τροποποιημένων ριζικών μαστεκτομών. H ριζική μαστεκτομή περιεγράφηκε από τον Halsted το 1894 στο Johns Hopkins Hospital στην Αμερική και περιλαμβάνει αφαίρεση όλου του μαζικού αδένα με τους λεμφαδένες της μασχάλης και του μείζονος και ελάσσονος θωρακικών μυών.

Οι ενδείξεις για αυτή τη χειρουργική αντιμετώπιση είναι η φλεγμονώδη κακοήθεια μαστού στην οποία επιτεύχθηκε ελάχιστη ανταπόκριση από την προεγχειρητική χημειοθεραπεία και μείωση του οιδήματος.

Ρομποτική Μαστεκτομή 

Σε ασθενείς με μικρούς ή μεσαίου μεγέθους μαστούς, η μαστεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί ρομποτικά, με τη χρήση του συστήματος Da Vinci (ρομποτική μαστεκτομή). Επίσης η μαστεκτομή μπορεί να γίνει και ενδοσκοπικά. Και στις δύο περιπτώσεις η γυναίκα δεν έχει ουλές πάνω στο μαστό, γίνεται άμεση αποκατάσταση με ενθέματα στο ίδιο χειρουργείο ταυτόχρονα και διατηρείται η θηλή, εφόσον είναι αρνητική η ταχεία βιοψία οπισθοθηλαία για κακοήθεια. 

Η ρομποτική μαστεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση του μαστού με τη βοήθεια ρομποτικού συστήματος, προσφέρει τη δυνατότητα διατήρησης του συμπλέγματος θηλής–θηλαίας άλω, του δέρματος, καθώς και του υποδόριου κρημνού που περιέχει τα επιφανειακά αιμοφόρα αγγεία. Έτσι, διαφυλάσσονται οι υγιείς ιστοί, ενώ ελαχιστοποιείται και το μέγεθος της χειρουργικής ουλής. Η τομή έχει μήκος περίπου 3 εκατοστά και πραγματοποιείται στην προέκταση της μασχαλιαίας περιοχής, σε απόσταση από τον ίδιο τον μαστό.

Η χρήση του ρομποτικού συστήματος κατά τη διάρκεια της επέμβασης διευκολύνει τη σωστή αφαίρεση περιοχών μακριά από την τομή του δέρματος, ώστε να καταστεί δυνατή η αυξημένη χειρουργική ακρίβεια, με καλύτερη απεικόνιση των ανατομικών δομών και τη διατήρηση υγιών ιστών. 

Ενδείξεις για Ρομποτική Μαστεκτομή

Η ρομποτική μαστεκτομή αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική μέθοδο, κατάλληλη κυρίως για:

• Ασθενείς με μικρού ή μεσαίου μεγέθους μαστούς.
• Προφυλακτική μαστεκτομή σε περιπτώσεις γονιδιακών μεταλλάξεων (ιδιαίτερα BRCA1 και BRCA2).

Οι μεταλλάξεις BRCA1 και BRCA2 σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, των ωοθηκών, του παγκρέατος και του προστάτη, κυρίως σε άτομα με θετικό οικογενειακό ιστορικό. Η προφυλακτική ρομποτική μαστεκτομή σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο νόσησης.

Πλεονεκτήματα της Ρομποτικής Μαστεκτομής

Η ρομποτική τεχνική συμβάλλει τόσο στην ακρίβεια της εκτομής όσο και στη βελτίωση του αισθητικού αποτελέσματος, ενώ διατηρεί τις ίδιες ογκολογικές αρχές με την τυπική χειρουργική. Τα κυριότερα πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν:

• Μικρή, σχεδόν αόρατη ουλή (~3 εκ.) στην προέκταση της μασχάλης, μακριά από τον μαστό.
• Εξαιρετικό αισθητικό και ογκολογικό αποτέλεσμα
• Σε ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών υπάρχει διατήρηση της αίσθησης στη θηλή.
• Τρισδιάστατη εικόνα κατά την διάρκεια του ρομποτικού χειρουργείου με μέγιστη ακρίβεια στις κινήσεις του ρομπότ σε σύγκριση με το ανθρώπινο χέρι και μεγέθυνση του χειρουργικού πεδίου σε σύγκριση με το ανοιχτό χειρουργείο μαστεκτομής.
•  Άμεση αποκατάσταση με τη χρήση ενθεμάτων τελευταίας τεχνολογίας, όπως ενθέματα πολυουρεθάνης πετυχαίνοντας ένα πολύ καλό αισθητικό αποτέλεσμα
• Ανώδυνο χειρουργείο.
• Σύντομος χρόνος νοσηλείας (περίπου 2 ημέρες).
• Ταχεία επιστροφή στην καθημερινότητα.
• Βελτίωση της ψυχολογία της γυναίκας καθώς αναγνωρίζει το σώμα της  χωρίς εμφανή ουλή που να θυμίζει την επέμβαση.

Ενδοσκοπική Μαστεκτομή

Ενδοσκοπική μαστεκτομή πρόκειται για μια επίσης ελάχιστα επεμβατική τεχνική , στην οποία η μαστεκτομή πραγματοποιείται με τη χρήση τριών ενδοσκοπικών εργαλείων. Η χειρουργική ουλή είναι μικρή, σχεδόν 4 εκατοστά στην προέκταση της μασχαλιαίας κοιλότητας. και οι ενδείξεις είναι παρόμοιες με εκείνες της ρομποτικής μεθόδου:

• Μικρού ή μεσαίου μεγέθους μαστοί.
• Προφυλακτική μαστεκτομή στις περιπτώσεις γονιδιακών μεταλλάξεων.