Θήλωμα Mαστού

Οποιαδήποτε αλλαγή στο μαστό, είτε πρόκειται για ένα μικρό εξόγκωμα είτε ένα ασυνήθιστο έκκριμα από τη θηλή, προκαλεί σχεδόν αυτόματα ανησυχία στη γυναίκα, καθώς ο φόβος για καρκίνο του μαστού είναι έντονος και δικαιολογημένος. Είναι απολύτως φυσιολογικό να δημιουργείται άγχος και αβεβαιότητα όταν εντοπίζεται ένα ογκίδιο, ακόμη και εάν αυτό δεν συνοδεύεται από πόνο ή άλλα συμπτώματα. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δεν είναι όλα τα μορφώματα στο μαστό  κακοήθη. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το θήλωμα μαστού, ένα συνήθως καλοήθες μόρφωμα που εντοπίζεται μέσα στους γαλακτοφόρους πόρους και σχετίζεται κυρίως με την εμφάνιση υγρού από τη θηλή. Παρότι η ανάπτυξή του σίγουρα προκαλεί ανησυχία, πρόκειται για μια αντιμετωπίσιμη πάθηση με εξαιρετική πρόγνωση, αρκεί να διαγνωστεί έγκαιρα και να αντιμετωπιστεί με τον σωστό τρόπο.

Τι είναι το θήλωμα μαστού

Το θήλωμα του μαστού, γνωστό και ως ενδοπορικό θήλωμα, είναι ένας συχνός, κατά κανόνα καλοήθης, όγκος που αναπτύσσεται μέσα στους γαλακτοφόρους πόρους του μαστού. Οι γαλακτοφόροι πόροι μεταφέρουν το γάλα από τον μαστικό αδένα προς τη θηλή.  Το καλοήθες αυτό ογκίδιο δημιουργείται λόγω υπερπλασίας κυττάρων μέσα σε έναν γαλακτοφόρο πόρο. Η υπερπλασία αυτή προκαλεί την ανάπτυξη ενός μικρού προεξέχοντος σχηματισμού που συνήθως εντοπίζεται κοντά στη θηλή και εμφανίζεται με τη μορφή ενός μικρού όγκου.

Η πάθηση αυτή μπορεί να προκαλέσει απόφραξη  του πόρου και οδηγεί συχνά στην εμφάνιση εκκρίματος από τη θηλή. Το υγρό αυτό μπορεί να είναι διαυγές, κιτρινωπό ή  αιματηρό. Αυτή η εκροή υγρού – ειδικά όταν είναι μονόπλευρη και προέρχεται από έναν μόνο πόρο – αποτελεί ένα από τα κύρια συμπτώματα του θηλώματος. Παρόλο που η πάθηση είναι καλοήθης, σε κάποιες περιπτώσεις ενδέχεται να κρύβει ή να εξελιχθεί σε κακοήθεια, ειδικά όταν τα θηλώματα είναι πολλαπλά. Η σωστή ενημέρωση, η έγκαιρη διάγνωση και η αποτελεσματική αντιμετώπιση είναι σημαντικές  για τη διασφάλιση της υγείας της γυναίκας.

Τύποι θηλωμάτων μαστού

Τα θηλώματα διακρίνονται σε δύο βασικούς τύπους: το κεντρικού τύπου θήλωμα, που εντοπίζεται κοντά στη θηλή και εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες άνω των 40 ετών, και το περιφερικού τύπου, το οποίο εμφανίζεται πιο μακριά από τη θηλαία άλω και είναι περισσότερο ύποπτο για κακοήθεια. Τα περιφερικά θηλώματα, συχνά πολλαπλά, απαιτούν προσεκτική αξιολόγηση, καθώς ο κίνδυνος για καρκίνο είναι μεγαλύτερος σε σχέση με τα μεμονωμένα θηλώματα κεντρικού τύπου.

Αίτια εμφάνισης

Η εμφάνιση ενός ή περισσότερων θηλωμάτων συνδέεται με κυτταρική υπερπλασία δηλαδή πολλαπλασιασμό κυττάρων μέσα στους γαλακτοφόρους πόρους. Οι ακριβείς αιτίες αυτής της υπερπλασίας δεν είναι πλήρως κατανοητές, αλλά είναι πιθανό να σχετίζονται με ορμονικές διαταραχές, ιδιαίτερα σε φάσεις όπως η εγκυμοσύνη, η εμμηνόπαυση ή η λήψη ορμονικής θεραπείας. Ο θηλασμός δεν φαίνεται να προκαλεί θηλώματα, αλλά λόγω της αυξημένης δραστηριότητας των πόρων σε αυτή τη φάση, μια υποκείμενη βλάβη μπορεί να γίνει πιο εμφανής.

Συμπτώματα που προκαλεί ένα θήλωμα μαστού

Τα πιο συχνά σημάδια για την ύπαρξη θηλώματος περιλαμβάνουν:

• Έκκριση υγρού από τη θηλή: το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα. Το υγρό μπορεί να είναι αιματηρό, σκουρόχρωμο ή κιτρινωπό. Συνήθως προέρχεται από ένα μόνο πόρο και εμφανίζεται και αυτόματα, χωρίς πίεση του μαστού.
•  Ψηλαφητό ογκίδιο κοντά στη θηλή: σε κάποιες περιπτώσεις, ειδικά αν το θήλωμα έχει μεγαλώσει αρκετά, μπορεί να εντοπιστεί με την αφή ένα μικρό ογκίδιο.
•  Ελαφρύς πόνος ή αίσθημα ευαισθησίας: σπανιότερα, και συνήθως όταν υπάρχει απόφραξη του πόρου.
  Πολλές φορές όμως, το θήλωμα είναι εντελώς ασυμπτωματικό και εντοπίζεται τυχαία σε κάποιον τακτικό προληπτικό απεικονιστικό έλεγχο, όπως το υπερηχογράφημα ή τη μαστογραφία.

Διάγνωση του θηλώματος μαστού

Η διάγνωση του θηλώματος βασίζεται σε ένα συνδυασμό κλινικής εξέτασης, απεικονιστικών μεθόδων και κυτταρολογικής ή ιστολογικής εξέτασης. Ο μαστολόγος-χειρουργός μαστού θα πραγματοποιήσει ψηλάφηση των μαστών και θα αξιολογήσει το υπερηχογράφημα ή και τη μαστογραφία. Το θήλωμα συχνά απεικονίζεται ως ένα μικρό ογκίδιο μέσα σε έναν γαλακτοφόρο πόρο, που μοιάζει με κύστη με εσωτερικό μόρφωμα. Σε περιπτώσεις
εκκρίματος από τη θηλή ενδείκνυται η λήψη δείγματος για κυτταρολογική εξέταση, ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν ύποπτα ή άτυπα κύτταρα. Επίσης μπορεί ο μαστολόγος-χειρουργός μαστού να ζητήσει συμπληρωματικό απεικονιστικό έλεγχο με μαγνητική τομογραφία μαστών για πιο λεπτομερή αξιολόγηση.

Επιλογές θεραπείας για ένα θήλωμα μαστού

Η πλειοψηφία των περιστατικών θηλωμάτων μαστού χρήζουν χειρουργικής αφαίρεσης. Παρόλο που το θήλωμα είναι συνήθως καλοήθες, η πιθανότητα να κρύβει άτυπα κύτταρα ή να συνυπάρχει με πορογενές καρκίνωμα (ειδικά όταν είναι πολλαπλό ή περιφερικό) καθιστά αναγκαία την πλήρη αφαίρεση της βλάβης για λόγους ασφαλείας. Η βιοψία με βελόνα (core biopsy ή FNA) πριν το χειρουργείο βοηθά στη διάγνωση, όμως δεν αρκεί για να αποκλείσει εντελώς την πιθανότητα κακοήθειας.

Η χειρουργική εκτομή γίνεται με σκοπό την αφαίρεση όχι μόνο του ίδιου του θηλώματος αλλά και ολόκληρου του πάσχοντος γαλακτοφόρου πόρου με υγιή όρια γύρω του. Μόνο έτσι μπορεί να επιβεβαιωθεί οριστικά η διάγνωση και να αποκλειστεί η πιθανότητα κακοήθειας.

Διαδικασία χειρουργείου

Η αφαίρεση του θηλώματος είναι μια απλή επέμβαση που πραγματοποιείται  από εξειδικευμένο μαστολόγο-χειρουργό μαστού. Ο χειρουργός μαστού μπορεί να ζητήσει την τοποθέτηση ενός οδηγού.  Γίνεται μία πολύ μικρή τομή περιθηλαία , έτσι ώστε να είναι σχεδόν αόρατη με την πάροδο του χρόνου. Δεν τοποθετούνται εξωτερικά ράμματα στο μαστό. Η διαδικασία διαρκεί συνήθως 30 λεπτά και δεν απαιτεί παραμονή στο νοσοκομείο. Η ασθενής επιστρέφει στο σπίτι της την ίδια ημέρα, μία ώρα μετά το τέλος του χειρουργείου. Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό.

Ανάρρωση και μετεγχειρητική πορεία

Η ανάρρωση από την αφαίρεση θηλώματος είναι άμεση και ανώδυνη για τις περισσότερες γυναίκες. Οι αλλαγές στο τραύμα γίνονται συνήθως εντός των πρώτων 3 ημερών και η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι εφικτή άμεσα. Η έντονη σωματική άσκηση και η άρση βάρους προτείνεται να αποφεύγονται για 2 εβδομάδες.

Θηλασμός και θήλωμα μαστού

Η ύπαρξη θηλώματος δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η γυναίκα δεν μπορεί να θηλάσει. Ωστόσο, ανάλογα με τη θέση του θηλώματος και τη φύση της χειρουργικής επέμβασης, ενδέχεται να επηρεαστεί ένας ή περισσότεροι γαλακτοφόροι πόροι. Ο θεράπων ιατρός θα καθορίσει αν είναι εφικτός ο θηλασμός μετά την επέμβαση, αλλά σε γενικές γραμμές, εφόσον δεν έχουν αφαιρεθεί πολλοί πόροι, ο θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί με επιτυχία.

Γενικά, το θήλωμα του μαστού είναι μια συνήθης αλλά όχι αμελητέα πάθηση. Αν και πρόκειται συνήθως για καλοήθη πάθηση, απαιτεί διερεύνηση και προσεκτική παρακολούθηση, καθώς κάποιες μορφές του μπορεί να αποτελούν πρώιμο στάδιο κακοήθειας ή να συνυπάρχουν με καρκινικά κύτταρα. Η έγκαιρη διάγνωση και η χειρουργική αφαίρεση του θηλώματος οδηγούν στην πλήρη ίαση και επιτρέπουν στην ασθενή να επιστρέψει γρήγορα και με ασφάλεια στην καθημερινότητά της. Σε κάθε περίπτωση, η πρόληψη και ο τακτικός έλεγχος είναι απαραίτητες. Η Χειρουργός Μαστού – Μαστολόγος Δρ. Ιωάννα Γαλανού αντιμετωπίζει κάθε πάθηση του μαστού με τις πιο εξελιγμένες και πρωτοποριακές χειρουργικές τεχνικές μαστού, έχοντας ως πρωταρχικό σκοπό τη σωστή και άμεση θεραπεία κάθε ασθενούς.